PROGRAMMA 1 LEVEN
Alle hens aan dek!
Sinds de komst van de drie decentralisaties naar de gemeenten, per 1 januari 2015, zijn de uitdagingen in het sociaal domein enorm gegroeid. Dat vertaalt zich in grote inhoudelijke vraagstukken en verantwoordelijkheden. Financieel beslaat het brede sociaal domein inmiddels ruim de helft van onze gemeentebegroting.
Het landelijke beeld dat het sociaal domein ook financieel een grote uitdaging is voor gemeenten, geldt inmiddels ook voor onze gemeente. Waar voorheen de financiële ruimte in het WMO- en Participatiedomein nog tekorten binnen het jeugddomein kon compenseren is dat nu niet meer zo. Specifiek de afgelopen periode, sinds 2019, zien we dat de financiële druk binnen het sociaal domein substantieel oploopt. Dit komt enerzijds door ontwikkelingen in wet- en regelgeving, denk daarbij aan de invoering van het abonnementstarief, de AMvB reële kostprijs en aanpassingen in het gemeentefonds. Anderzijds zien we maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de dubbele vergrijzing, de inzet om inwoners langer zelfstandig te laten wonen en een toenemend beroep op gemeentelijke zorgvoorzieningen. Gevolg is een substantiële uitgavenstijging die zich met name manifesteert bij de maatwerkvoorzieningen.
We willen alles op alles zetten om deze trend van oplopende uitgaven af te vlakken en bij voorkeur om te buigen. Deze inspanning heeft als belangrijkste doel de zorg en ondersteuning beschikbaar te houden voor de inwoners die deze het hardst nodig hebben. De visie uit de kadernota Sociaal Domein, zoals door uw Raad in oktober 2019 bekrachtigd, blijft ons uitgangspunt. De beweging om meer in te zetten op een sterke sociale omgeving zetten we door. We geloven dat hier de lange termijn oplossing ligt, zowel inhoudelijk als financieel. Door een sterke sociale omgeving zullen inwoners minder afhankelijk zijn van maatwerkvoorzieningen en veel hulpvragen kunnen oplossen in hun eigen omgeving. Hiermee bereiken we tevens dat maatwerkvoorzieningen beschikbaar blijven voor de inwoners die deze het hardst nodig hebben. Deze opgave vraagt veel energie en tijd, effecten van maatregelen zijn immers vaak op langere termijn zichtbaar. In de tussentijd moeten we balanceren, om deze beweging te blijven faciliteren en stimuleren, binnen de gestelde financiële kaders. Dit vereist dat we nog kritischer moeten zijn op hulpvragen.
Kortom, het is alle hens aan dek, want we staan voor een omvangrijke inhoudelijke en financiële opgave. Met vastberadenheid, koersvastheid en een blijvend urgentiebesef, geloven wij hierin te slagen.